رئیس مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت دانشگاه علوم پزشکی گناباد گفت: مشکلات پیش روی حوزه سلامت نیازمند رویکردهای مشارکتی بین بخشی است.

برای مشاهده تصاویر کلیک کنید

به گزارش وب‌دا، دکتر رضا اسماعیلی در اولین مجمع سلامت شهرستان گناباد از ارتقای سلامت مردم به عنوان مهمترین هدف نظام‌های سلامت در سراسر دنیا یاد کرد و افزود: با توجه به تعهد دولت‌ها برای فراهم کردن این حق مدنی مردم، منابع زیادی از کشورها صرف بخش سلامت می‌شود.
هزینه 5 تا 20درصدی تولید ناخالص داخلی کشورها در بخش سلامت
وی با اشاره به اینکه براساس برآوردهای انجام شده، بین 5 تا 20درصد از تولید ناخالص داخلی کشورها در بخش سلامت هزینه می‌شود، ابراز کرد: پیش‌بینی شده است که در برخی از کشورها مثل ایالات متحده این درصد در سال‌های آینده به بیش از 20درصد برسد.
دکتر اسماعیلی، افزایش تکنولوژی‌های گران پزشکی و بیماری‌های مزمنی که تا آخر عمر با افراد هستند را از جمله دلایل افزایش شدید هزینه های نظام سلامت عنوان و تصریح کرد: گرچه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تولیت سلامت را برعهده دارد ولی شواهد نشان می‌دهد که75 درصد پیامدهای سلامت را ساختارهای خارج از نظام سلامت تعیین می‌کند و مربوط به مولفه‌های اجتماعی موثر بر سلامت است .
اهمیت تقویت مراقبت های اولیه سلامت در نظام سلامت
رئیس مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت دانشگاه ادامه داد: 25 درصد از شکل گیری پیامد های سلامت در جامعه قابل انتساب به نظام سلامت است که در این بین تنها 2/5 درصد مربوط به خدمات تخصصی پزشکی است و 22/5درصد به مراقبت‌های اولیه سلامت برمی‌گردد که جنس آن از اجتماع، پیشگیری و فعالیتهای مردمی شکل گرفته در بستر جامعه است.
 دکتر اسماعیلی با تبیین مولفه‌های اجتماعی موثر بر سلامت، گفت: اگر نظام سلامت توجهی به علل بروز بیماری‌ها نداشته باشد تا زمانی که آن علل وجود داشته باشد، باید تخت بیمارستان، دیالیز، آی سی یو و .. اضافه شود.
وی ادامه داد: نگاه نظام سلامت در سال‌های اخیر تغییر کرده است و به این سمت رفته که دلایل بیمارشدن مردم و حتی علل بی عدالتی در بین اقشار مختلف مردم از نظر شاخص سلامت را بتواند در بستر اجتماع جستجوکند که اگر به این هدف دست یابد، خیلی از مشکلات نظام‌های سلامت کاسته خواهد شد.
رئیس مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت با بیان اینکه سازمان جهانی بهداشت، این سوال را از دولت‌ها و نظام‌های سلامت دارد که چرا مردم را درمان می‌کنید و سپس به همان شرایطی که آنها را بیمار کرده، برمی‌گردانید، اظهار کرد: صرفا فعالیت نظام سلامت، درمان مردم نیست و باید به شرایطی که مردم در آن مبتلا به بیماری شده‌اند، توجه کند.
دکتر اسماعیلی ادامه داد: رویکرد سازمان جهانی بهداشت و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در دو دهه اخیر این بوده است که صرفا یک نقش منفعل در حوزه درمان ایفا نکنند و بتوانند شرایطی که باعث بیماری مردم می‌شود را رصد کنند.
علل اصلی مرگ و میر در سال‌های اخیر، با واکسن قابل پیشیگری نیست
وی با اشاره به ده علت اصلی مرگ و میر در سال 2016 در ایران، عنوان کرد: سکته های قلبی و مغزی، تصادفات، دیابت  و ... جز این موارد هستند که هیچ کدام با واکسن قابل پیشیگری نیست.
رئیس مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت تاکید کرد: جنس بیماری‌های جامعه به سمتی رفته است که باید علت آن را در تغییر رفتار مردم پیدا کنیم و پیشگیری از آن را به خارج از مراکز بهداشتی، واکسیناسیون و آزمایشگاه ببریم تا خیلی از مشکلات جامعه را بتوانیم کنترل کنیم.
 افزایش آمار دیابت در کشور
دکتر اسماعیلی با هشدار در خصوص افزایش دیابت به بیش از ده درصد در کشور، تصریح کرد: علاوه بر این، 25درصد نیز در مرحله پیش دیابتیک هستند و با وجود پیشرفت‌های زیاد در نظام سلامت، هنوز هم برای برخی بیماری‌ها از جمله دیابت درمان موثری صورت نگرفته است.
وی با بیان اینکه اولویت نظام سلامت، پیشگیری از این نوع بیماری‌ها و بررسی علل آن‌ها است، اظهار کرد: به عنوان مثال علت دیابت، تغذیه نامناسب و کم تحرکی است و اگر قرار باشد پیشگیری در این خصوص صورت گیرد، تغذیه نامناسب را چه کسی اصلاح خواهد کرد؟
دکتر اسماعیلی، مولفه‌های اجتماعی و ارتقای سلامت را غیر قابل جدایی دانست و ابراز کرد: مولفه‌های اجتماعی یعنی شرایطی که افراد در آن زندگی، تحصیل و کار می‌کنند که ارتباطات متقابلی بین آنها با وضعیت سلامت وجود دارد.
ارتقای سلامت؛ پایه‌گذار بسیاری از پیشرفت‌ها است
وی، ارتقای سلامت را پایه‌گذار بسیاری از پیشرفت‌ها در حوزه های مختلف عنوان و تصریح کرد: برآورد می‌شود که نیروی اقتصادی سالم اصلی‌ترین عاملی است که باعث توسعه اقتصادی کشورها در سال‌های اخیر شده است.
دکتر اسماعیلی افزود: بر همین اساس سازمان جهانی بهداشت در دهه اخیر شعار سلامت در همه سیاستها را مطرح کرده و انتظار دارد نه تنها در سیاست‌های نظام سلامت بلکه در تصمیم‌های هر یک از حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، کشاورزی، صنعتی و ...، دیدگاه سلامت در نظر گرفته شود.
وی ادامه داد: در همین راستا، مجمع سلامت در سطح ملی، استانی، شهرستانی و محله راه‌اندازی می‌شود تا رویکردهای مشارکتی بین بخشی برای حل مسائل و مشکلات حوزه سلامت اتخاذ شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تاکید کرد: اگر قرار است مردم را به سطحی از سلامت برسانیم، باید توجه کنیم مردم در دسترسی به مراقبت‌های سلامت و سطح مطلوب سلامت قطعا با موانع اقتصادی و اجتماعی روبرو خواهند بود و اگر نظام سلامت به این موارد توجه نکند، مردم در دسترسی به خدمات نظام سلامت مشکل خواهند داشت.
لزوم در نظر گرفتن سلامت در همه سیاست‌ها
دکتر اسماعیلی با تاکید بر اینکه باید سلامت در همه سیاست‌ها در نظر گرفته شود، خاطرنشان کرد: خودمراقبتی باید به عنوان یک تعهد فردی و اجتماعی در جامعه ما نهادینه شود.
وی افزود: خیلی از حوادث ترافیکی و بیماری‌ها مثل دیابت که هزینه زیادی تحمیل می‌کنند و درمان سختی دارند، با خودمراقبتی کاهش خواهد یافت.
دکتر اسماعیلی از مجمع سلامت به عنوان فرصت کم نظیری برای اشتراک ایده‌ها و تقویت همکاری بین بخشی برای ارتقای سلامت مردم یاد و اظهار امیدواری کرد که تشکیل مجمع سلامت شهرستان بتواند با جلب و تقویت مشارکت بین‌بخشی، گام‌های موثری در جهت ارتقای شاخص‌های سلامت بردارد.