اختلالات روانپزشكي جزء شايع‌ترين و ناتوان كننده‌ترين بيماري‌ها هستند. مطالعه بار بيماري‌ها در ايران و جهان نشان مي‌دهد كه اختلالات روانپزشكي از دلايل نخست سال‌هاي از دست رفته عمر به دليل بيماري و ناتواني هستند.
طبق برآورد سازمان جهاني بهداشت، يك نفر از هر چهار نفر در طول زندگي به يكي از اختلالات روانپزشكي مبتلا خواهد شد. افسردگي، خودكشي، اختلالات سوء مصرف مواد، و اسكيزوفرنيا از مهم‌ترين اين اختلالات هستند. آمار سازمان بهداشت جهاني در سال 2006، حدود 13 درصد از كل بار بیماری‌ها به علت اختلالات روانپزشکی ارزیابی شده و این میزان تا سال 2020 به 16 درصد افزایش خواهد یافت.
سازمان جهانی بهداشت در دیدگاه نوین خود سلامت را برخورداری از رفاه كامل جسمی، روانی و اجتماعی معنی نموده‌است. و نه فقط نداشتن بیماری و نقص عضو. این بیان تعریفی آرمانی و عملا دست نیافتنی است، زیرا نمی‌توان فردی را پیدا كرد كه در هر سه بعد جسمی، روانی و اجتماعی كاملا سالم باشد، ضمن این كه در عمل هم نمی‌توان مرزی میان سلامت و بیماری در نظر گرفت. با این وجود این تعریف چشم¬اندازی را به دست می¬دهد که همه افراد باید به سمت آن گام بردارند. به عبارت دیگر می‌توان گفت: سلامت روان حالتی از رفاه است كه در آن فرد توانایی‌هایش را می‌شناسد و قادر است با استرس‌های معمول زندگی مقابله کند، روابط متقابل با دیگران دارد، آزادی انتخاب عمل دارد، مسئوولیت هدایت زندگی و سرنوشت خود را می پذیرد، معنای مناسبی از زندگی دارد، توانایی ایثار و دریافت عشق را دارد، تعهد به شغل و حرفه خود دارد و به¬عنوان بخشی از جامعه با دیگران مشاركت و همكاری داشته باشد. سلامت روان به همه ما مربوط است نه فقط به كسانی كه از بیماری‌های روانی رنج می‌برند. هیچ گروهی از بیماری روانی مصون نیست. البته باید اذعان داشت كه در افراد بی¬خانمان، تهیدستان، افراد بیكار و با سطح تحصیلات پایین، كسانی كه قربانی خشونت بوده‌اند، مهاجران و پناهندگان، كودكان و نوجوانان، زنانی كه مورد سوءاستفاده قرار گرفته‌اند و در افراد مسن كه مورد غفلت و بی‌توجهی واقع شده‌اند، بیش‌تر دیده می‌شود.
جسم و روان به عنوان دو جنبه از وجود انسان همواره بر یکدیگر تأثیر متقابل می‌گذارند و وضعیت یکی از آنها می‌تواند تعیین‌کننده وضعیت دیگری باشد. بیماری¬های جسمی دشوار و مزمن، می¬تواند سلامت رواني فرد را به خطر بیندازد و موجب ضعف اعتماد به نفس و افزایش استرس در فرد شود. از سوی دیگر اختلالات روانی نیز می¬توانند به دلیل استرس بالایی که برای فرد ایجاد می‌کنند، سلامت جسمی او را به خطر بیندازند و فرد را مستعد ابتلاء به بیماری¬های جسمی نمایند.
باید بدانیم سلامت فردی، خانوادگی و اجتماعی زمانی با کیفیت بالا و رضایت‌مندی تأمین می‌شود که نگاهی یکپارچه به وجود بیمار شده و همزمان با پرداختن به بیماری جسمی مراجع، به بیماری‌ها و مشکلات روانی، خانوادگی، تنگناهای مالی، اجتماعی و حتی علائق و نیازهای دینی و معنوی وی توجه شود.
مسئول واحد سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد معاونت بهداشت دانشگاه گفت: يکي از مهم‌ترين اتفاقاتی که در طی سال گذشته و در طرح تحول نظام سلامت صورت گرفته است، ادغام برنامه‌هاي حوزه سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد در نظام مراقبت‌هاي بهداشتي اوليه مي‌باشد.
اکرم صاحبی افزود: در اين طرح که نقاط ضعف ارائه خدمات اولیه بهداشتی در سطح شهرها و حاشیه شهرها مورد توجه قرار گرفته است، کارشناسان مراقب سلامت خانواده در شهرها به عنوان همتای بهورزان در روستاها، پرسنل بهداشتی چند ظرفیتی هستند که ارائه خدمت می‌کنند.
وی اظهار داشت: یکی از اقدامات بارز و منحصر بفرد در این فرآیند، ورود کارشناس سلامت روان در جهت پوشش خدمات روانشناختی است؛کارشناس سلامت روان با هدف ارائه خدمات حرفه‌ای به ارجاعات هم سطح (کارشناس مراقب سلامت خانواده) و ارجاعات سطح بالاتر (پزشک عمومی) نقش حساس و کلیدی در حفظ و ارتقاء سلامت روان جامعه به عهده دارد.
خانم صاحبی اظهار امیدواری کرد که با تلاش همه جانبه و قابل تقدیر متخصصان و کارشناسان دلسوز سلامت روان، هدف والای برنامه‌های این حوزه، که چیزی جز حفظ و ارتقاء سلامت روانی و اجتماعی آحاد جامعه و همچنین پیشگیری، درمان و کاهش آسیب ناشی از مصرف مواد نیست، محقق گردد.
