همه گيري مصرف دخانيات يكي از مشكلات جهاني و همچنين كشور ما در عضر حاضر است. توسعه بي سابقه توليدات مواد دخاني و فروش فوق العاده آن در سراسر دنيا خصوصاً نواحي كم درآمد زيانهاي جسمي و روحي را براي جوامع به همراه دارد به طوريكه بسياري از مرگهاي ناشي از سرطان ريه، حفره دهان، معده، مري، مثانه، پانكراس و كليه به دخانيات نسبت داده ميشود.
اثرات استنشاق تحميلي دود سيگار نيز كمتر از عوارض ناشي از استعمال دخانيات نمیباشد، دانشمندان بر اين عقيده اند كه دود محيطي سيگار از نقطه نظر سلامت هيچ آستانه مجازي ندارد، چرا كه نه دستگاههاي تهويه و نه تمهيد جداسازي مكانهاي استعمال دخانيات هيچكدام بطور كامل هوايي پاك و عاري از آلاينده را فراهم نمي آورند. بنابراين راه محافظت از آن قرار نگرفتن در معرض استنشاق تحميلي دود سيگار ميباشد.
شعار تعيين شده از سوي سازمان جهاني بهداشت براي سال 2022 ،«دخانيات، تهديدي براي محيط زيست ما» است؛ هدف از انتخاب اين شعار و اجراي پويش جهاني، افزايش آگاهي مردم در مورد تأثيرات سوء زيست محيطي و سلامتي فرايند هاي مرتبط با كاشت، برداشت، توليد، توزيع، فروش تنباكو و محصولات دخاني با هدف تقويت مطالبه گري در اجراي معاهده جهاني كنترل دخانيات و كاهش مصرف دخانيات به ويژه برخورداری از محیط زیست بدون دخانیات و افزايش تقاضا براي درمان مصرف دخانيات مي باشد.
بر اساس آمارهای جهانی، صنايع دخاني سهم زيادي در تحميل خسارات زيست محيطي به كره زمين دارند؛ اين صنايع با توليد سالانه 84 مگاتن گاز گلخانهاي معادل دي اكسيد كربن، باعث تغييرات آب و هوايي و بر هم زدن تعادل آب و هوا در كره زمين ميشوند؛ منابع محيط زيست را هدر داده و به اكوسيستمها آسيب ميرساند .
سالانه حدود 3.5 ميليون هكتار زمين براي كشت توتون از بين ميرود. كشت توتون، فرآيند جنگل زدايي به ويژه در كشورهاي در حال توسعه را تشديد ميكند. اثرات زيست محيطي ناشي از كشت توتون، فشار مضاعف را به منابع كمياب و اكوسيستمهاي شكننده زمين تحميل ميكند که اين امر به ويژه براي كشورهاي در حال توسعه با توجه به سهم بیشتر تولید تنباکو و محصولات دخانی در این کشورها بسيار خطرناكتر است.
در ادامه باید به این نکته مهم اشاره کرد که عوامل مخاطره آميز و آسيبهاي اجتماعي متعددي، نوجوانان را تهديد ميكند. اما آنچه بايد به آن توجه و تمركز ويژهاي داشت، موضوع رفتارهاي پرخطر نوجوانان است كه از شروع مصرف دخانيات به عنوان دروازه ورود به مواد مخدر، خشونت و غيره را شامل ميشود و البته در اين بين موضوع خطر گرايش به مصرف دخانيات و مواد مخدر بايد اولويت بيشتري در برنامهها و اقدامات آموزشي داشته باشد. در واقع استدلال اين است كه در گروه سني نوجوانان، رفتارهاي پرخطر به دليل شرايط سني و رشدي نوجوانان كه خود را در ويژگيهايي چون كنجكاوي، خطرجويي، هيجان خواهي و تمايلات مشابه ديگر نشان ميدهد به توجه بيشتري نياز دارد و ممكن است زمينه مخاطرات مهم و آسيبهاي اجتماعي را فراهم كند.