در عصر حاضر سلامت روان یکی از مهم ترین شاخص های سلامت و بهداشت یک جامعه قلمداد می گردد.
سلامت روانی هر فرد اگر نگوییم بیشتر از سلامت جسمانی او اهمیت دارد، لااقل به همان اندازه مهم و قابل توجه است.
سلامت روانی دانش و هنری است که به افراد کمک می کند تا با ایجاد روش های صحیح از لحاظ روانی و عاطفی بتوانند با محیط خود سازگاری نموده و راه حل های مطلوب تری را برای مشکلاتشان انتخاب نمایند چرا که اگر فشارهای روانی فرد را به طور مداوم تهدید کند دیگر نمی تواند انسانی با نشاط، نیرومند و توانا در انجام مسئولیت های اجتماعی خود باشد. هر چه سطح بهداشت روانی در افراد جامعه بیشتر باشد شادابی، نشاط پویایی و موفقیت نیز ارتقاء پیدا می کند. هیچ فردی در برابر بیماری های روانی مصونیت ندارد. بر این اساس پیشگیری از پیدایش بیماری های روانی و سالم کردن محیط روانی از مولفه های مهم فردی در تامین بهداشت روان است. زمانی که مردم جامعهای از امید و نشاط اجتماعی برخوردار باشند، رفاه، همبستگی، تعلق اجتماعی، تعاملات اجتماعی مطلوب، مشارکت، رضایت از زندگی و همچنین سلامت روانی و اجتماعی افراد افزایش می یابد. با توجه به اینکه عوامل مختلفی از جمله عوامل فردی، محیطی و پیرامونی می تواند در تامین بهداشت روان انسان ها نقش داشته باشد، اما موضوع عوامل اجتماعی موثر بر بهداشت روان موضوعی است که می تواند حوزه وسیعی را به خود اختصاص دهد.
وقتي آدمي نیازهايش ارضاء ميشود و به چیزهای مورد علاقهاش دست مي يابد، احساس و هیجاني در او پدید می آید که از آن به شادی و نشاط تعبیر مي شود و با واژه هايي چون شادماني، سرور، وجد، سرخوشي و خوشحالی هم معناست.
شادی و نشاط به عنوان یکی از احساسات ریشهای مثبت و یکی از ضروریترین خواستههای فطری و نیازهای روانی انسان، نقش تعیین کنندهای در تامین سلامت فرد و جامعه داشته و از آنجا که شادی همواره با خرسندی، خوش بینی و امید و اعتماد همراه است، میتواند نقش تسریع کنندهای در فرایند توسعه جامعه داشته باشد.
نشاط اجتماعی به عنوان یکی از مهمترین و موثرترین شاخصهای اجتماعی در گسترش احساس رضایت عمومی از زندگی، بسط تعاملات اجتماعی سازنده، رشد اعتماد عمومی و مشارکت همه جانبه اجتماعی به شمار میرود، چرا که مشارکت همه جانبه از بی تفاوتی، تکروی و عدم حس تعاون و تحرک و تمایل به تامین محدود و شخصی در میان اعضای جامعه و جوانان جلوگیری میکند، نابرابری ها را کاهش می دهد، همبستگی و وحدت را تقویت میکند و در نهایت، موجب رضایتمندی و نشاط اجتماعی میگردد.
آنچه مسلم است موضوع شادي و نشاط عمومي و اجتماعي، به عنوان موتور محركه و شتابدهنده اهداف توسعهاي يك كشور و دولت- ملت بايد به يك مطالبه ملي و عمومي تبديل شود. اين يك «حق» و «مسئوليت» اجتماعي متقابل ميان مردم و حكومت است كه در صورت تحقق در تمام لايههاي سياستگذاري، برنامهريزي و اجرا، ميتواند ضامن شتاب بيشتر در پيشرفت و مشاركت عمومي موثر و پررنگ در امور ملي باشد.
واحد سلامت روان معاونت بهداشت