رئیس مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقاء سلامت دانشگاه علوم پزشکی گناباد در همایش گرامیداشت هفته سلامت گفت: اجتماعی شدن سلامت؛ محور پاسخ به چالش‌های فعلی نظام سلامت است.
به گزارش وبدا، دکتر رضا اسماعیلی در این مراسم که با حضور جمعی از مسئولین شهرستان گناباد در تالار اجتماعات شهید دکتر چمران برگزار شد، به تبیین ارتباط بین آسیب‌های اجتماعی و بروز پیامدهای سلامت پرداخت و گفت: وجود واژه‌هایی همچون عدالت، مسئولیت‌پذیری، مقابله با آسیب‌های اجتماعی، انسجام اجتماعی، حمایت از فقرا و نشاط اجتماعی در عناوین روزشمار هفته سلامت در سال 1397 نشان از توجه و تاکید سیاست‌گزاران نظام سلامت به تاثیر عوامل اجتماعی بر سلامت دارد.
وی، آسیب‌های اجتماعی را دارای ماهیتی فرابخشی دانست و خاطرنشان کرد: حل مشکلات سلامتی مردم نیازمند رویکردهای مشارکتی بین بخشی است و از این‌رو باید سلامت در همه سیاست‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... در نظر گرفته شود و خودمراقبتی به عنوان یک تعهد فردی و اجتماعی در جامعه نهادینه گردد.
وی با تاکید بر اینکه نظام سلامت به دنبال اجتماعی شدن سلامت است، اظهار کرد: اجتماعی شدن سلامت به این معنا است که هر فرد، خانواده و جامعه‌ای بتواند نقش و مشارکتی هدفمند و آگاهانه در حوزه ارتقاء سلامت در جامعه خود ایفا نماید.
75درصد از شکل‌گیری پیامدهای سلامت متاثر از مولفه‌های اجتماعی است
رئیس مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت دانشگاه علوم پزشکی، 75درصد از شکل‌گیری پیامدهای سلامت را متاثر از مولفه‌های اجتماعی دانست و عنوان وکرد: به نسبت گذشته، دانشگاه‌های علوم پزشکی به لحاظ کمی و کیفی رشد داشته اما به موازات گسترش این زیرساخت‌ها، شاهد رشد بیماری‌ها هم بوده‌ایم که این خود گویای این مسأله است که بسیاری از علت‌ها و عوامل خارج از نظام سلامت، پیامدهایی را به نظام سلامت تحمیل می‌کند.
دکتر اسماعیلی با تاکید بر اینکه عواملی مانند تغذیه نامناسب، کم‌تحرکی، طلاق، افسردگی و .... باعث بروز بیماری در مردم می‌شود، تاکید کرد: اگر نظام سلامت به دنبال تحقق سلامت در جامعه است، باید به دنبال اصلاح و تعدیل عواملی باشد که در ابتدا و در بطن جامعه بروز پیامدهای سلامت را شکل می‌دهد.
وی با طرح این سوال کمیسیون مولفه‌های اجتماعی سازمان جهانی بهداشت از دولت‌ها، که چرا مردم را درمان می‌کنید و به شرایطی که آنها را بیمار کرده است، برمی‌گردانید؟، از لزوم توجه دولت ها به کنترل شرایط آسیب‌زای اجتماعی برای پیشگیری از بسیاری از بیماری‌ها در سراسر دنیا خبر داد.
76درصد بار بیماریهای جامعه را بیماریهای غیرواگیر تشکیل می دهد
رئیس مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقاء سلامت، علت 76درصد بار بیماریهای جامعه را بیماریهای غیرواگیر عنوان و اظهار داشت: بیماریهای ایسکمیک قلبی، سکته، پرفشاری خون، دیابت، تصادف، آلزایمر و ... علت‌های اصلی مرگ و میر در سال 2016 بوده است؛ که بخش عمده پیشگیری از آنها خارج از تسهیلات بهداشتی درمانی است.
دکتر اسماعیلی، چاقی را یکی از فاکتورهای موثر در ابتلای به این بیماری‌ها دانست و تصریح کرد: عوامل زیاد و گسترده‌ای از کاشت محصولات غذایی، ورود مواد غذایی به بازار، تبلیغات، تقاضا و مصرف غذاها در کودکان در بروز چاقی در افراد جامعه موثر است و نیازمند سیاست‌گزاری صحیح است.
وی با ابراز نگرانی از شیوع دیابت به بیش از ده درصد در بزرگسالان و پیش دیابت به 25درصد، خاطرنشان کرد: تغذیه نامناسب، کم تحرکی و ... از جمله علل مهم ابتلا به دیابت است.
دکتر اسماعیلی با بیان اینکه نظام سلامت نیاز به همکاری بین بخشی و مشارکت آحاد جامعه دارد، گفت: رفع مشکل تغذیه نامناسب یک بحث فرابخشی است و صرفا نظام سلامت به تنهایی نخواهد توانست زنجیره از مزرعه تا سفره مردم را مدیریت کند به گونه‌ای که غذای سالم برای مردم فراهم شود.
مولفه های اجتماعی سلامت تعیین کننده نابرابری و بی عدالتی در سلامت است
رئیس مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقاء سلامت دانشگاه، آسیب‌های اجتماعی را به عنوان علت اصلی نابرابری و بی عدالتی در سلامت بیان و ابراز کرد: امید به زندگی در بین کشورهای مختلف 34 سال تفاوت دارد و حتی در داخل کشورها هم مولفه‌های اجتماعی موثر بر سلامت باعث بروز نابرابری‌های قابل توجه‌ای در شاخص‌های سلامت اقشار جامعه شده است.
دکتر اسماعیلی با بیان اینکه کشورهای در حال توسعه 84 درصد جمعیت دنیا را تشکیل می‌دهند، افزود: در حالی که 90 درصد بار بیماریهای دنیا در کشورهای در حال توسعه وجود دارد اما تنها 12درصد منابع سلامت در این کشورها هزینه می‌شود.
وی، درک ارتباط دوجانبه ارتقاء سلامت با مولفه‌های اجتماعی توسط مسئولین و سیاست‌گذاران را ضروری دانست و تاکید کرد: هرچه ارتقاء سلامت باعث شکوفایی نیروی انسانی سالم و بهره‌ور در جامعه می‌شود، بهبود مولفه‌های اجتماعی نیز ارتقای سلامت را به همراه خواهد داشت.
هر فرد و خانواده‌ای که خودمراقبتی و رفتارهای سالم را الگوی زندگی خود کند، در حقیقت یک "خیر سلامت" است
دکتر اسماعیلی، راه‌اندازی مجامع سلامت، تشکیل معاونت اجتماعی وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی، تقویت مراقبت‌های اولیه سلامت مبتنی بر پزشک خانواده، راه‌اندازی مراکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، سازمان‌های مردم نهاد(سمن) سلامت و مجمع خیرین سلامت را از جمله زیرساخت‌های اجتماعی شدن سلامت در کشور دانست عنوان کرد و افزود: هر فرد و خانواده‌ای که خودمراقبتی و رفتارهای سالم را الگوی زندگی خود کند، در حقیقت یک خیر سلامت است چراکه اثرات آن در کاهش هزینه‌های نظام سلامت در آینده مشهود خواهد بود.
دسترسی به مراقبت های سلامت با هزینه‌ای متناسب با توان پرداخت مردم هدف نظام سلامت است
وی با اشاره به شعار امسال هفته سلامت با عنوان«پوشش همگانی سلامت؛ برای همه، در همه جا»، اظهار کرد: معنای این شعار این است که مردم باید از دسترسی به مراقبت‌های سلامت مورد نیاز در حوزه‌های پیشگیری، درمان، توانبخشی و تسکینی اطمینان پیدا کنند، آن هم به شرطی که سطحی از هزینه که در توانشان باشد را پرداخت کنند تا بخاطر هزینه‌های آن به ورطه فقر کشیده نشوند.
دکتر اسماعیلی با اشاره به اینکه نیمی از مردم دنیا به پوشش مراقبت‌های ضروری سلامت دسترسی ندارند، گفت: در هر سال حدود 800 میلیون نفر بیش از توان پرداختشان برای سلامت هزینه می‌کنند.
