یکم تا هفتم اردیبهشت 1398 هفته سلامت است. شعار امسال هفته سلامت "مراقبت‌های اولیه بهداشتی راهی به سوی پوشش همگانی سلامت» می باشد.
پوشش همگانی سلامت در سال‌های اخیر به عنوان ماموریت اصلی نظام‌های سلامت در سراسر دنیا تعیین شده است. این ماموریت نظام‌های سلامت، موکد بر دسترسی مردم جامعه به خدمات بهداشتی با کیفیت در هر زمان و هر مکان و بدون بار مالی مستقیم است.
تحقق این ماموریت دارای سه وجه عملیاتی می باشد:
1) بسته کامل و جامعی از مراقبت‌های سلامت برای مردم کشور طراحی شود
2) تمامی مردم به این بسته مراقبت های سلامت دسترسی داشته باشند
3) هزینه دریافت مراقبت‌های سلامت بطور مستقیم بر دوش مردم نباشد
با حصول این شرایط، اطمینان حاصل می‌شود که همه مردم جامعه به مراقبت‌های مورد نیاز خود در هر زمان که به آن نیاز داشته باشند و بدون تحمل هزینه‌های اقتصادی بیش از توان مالی خانوار دسترسی خواهند داشت.
شواهد بین‌المللی و شاخص‌های سلامت ایران نشان می‌دهد که تاسیس نظام شبکه‌های بهداشت پس از پیروزی انقلاب اسلامی کمک فراوانی به تحقق "پوشش همگانی سلامت" در بین مردم ایران داشته است. برنامه‌هایی همچون: پوشش جامع واکسیناسیون، مراقبت‌های ادغام یافته مادران و کودکان، نظام مراقبت از بیماری‌ها، بیمه روستایی و پزشک خانواده، خدمات بیمارستانی عمومی و ... در چهار دهه اخیر بصورت جامع، گسترده و با هزینه کم برای مردم ایران فراهم شده است. در صورتی که امروزه میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا هنوز به مراقبت‌های بهداشتی اولیه دسترسی ندارند و یا برای دریافت آن هزینه‌های زیادی را پرداخت می‌کنند.
افزایش امید به زندگی در دهه‌های اخیر، کاهش معنادار مرگ و میر ماداران باردار و کودکان و حذف بسیاری از بیماری‌های عفونی در ایران گواه اثربخشی خدمات و مراقبت‌های بهداشتی در نظام سلامت ایران است. اما این دستاوردهای چشمگیر امروز با چالش‌ها و موانع جدی روبرو است.
سبک زندگی کم تحرک، مصرف بالای کالری، آسیب‌های رفتاری و اجتماعی، استفاده بی رویه از فضای مجازی و ... عوامل خطری هستند که سهم بالایی از بار بیماری‌ها در جامعه ایران را سبب می‌شود. تقویت و تجهیز نظام مراقبت‌های اولیه سلامت در ایران متناسب با عوامل خطر جدید و باز پدید و همچنین مشارکت اجتماعی مردم دو بال اصلی حفظ و ارتقای سلامت مردم ایران می‌باشد.
دکتر رضا اسماعیلی
رئیس مرکز تحقیقات، توسعه اجتماعی و ارتقاء سلامت
